6 lời khuyên hữu ích dành cho người mới bắt đầu học tiếng Trung

Theo chuyên gia ngoại giao và nhà kinh doanh giàu kinh nghiệm người Canada Steve Kaufmann, ông cũng là người nói thành thạo 8 ngoại ngữ thì người học tiếng Trung nên chăm chỉ luyện viết hán tự và phát âm theo nhịp ngôn ngữ. Song song đó thì người học cũng cần phải luyện nghe và đọc nhiều.

Steve là nhà ngoại giao bắt đầu sự nghiệp bằng việc giảng dạy tiếng Anh. Ông học đến 16 ngôn ngữ và sử dụng thành thạo đến 8 ngôn ngữ – con số mà người người ngưỡng mộ. Qua quá trình học ngoại ngữ của mình, Steve đã gửi những lời khuyên hữu ích đến những người học tiếng Trung như sau:
Bắt đầu từ 50 năm trước, Steve đã bắt đầu tiếp xúc với tiếng Trung và thật ngạc nhiên rằng ông chỉ mất 9 tháng học ngoại ngữ này là có thể đọc tiểu thuyết tiếng Trung, làm các công việc phiên dịch cơ bản, thậm chí là phiên dịch các bài báo từ tiếng Trung sang tiếng Anh và ngược lại.
Giai đoạn đó, công nghệ chưa phát triển được như bây giờ, nên ông chỉ có thể học dựa vào một cuốn băng casset và những quyển sách giáo khoa cũ kỹ, không có internet, không có các tài liệu tham khảo. Vậy thì bằng phương pháp nào mà ông lại có thể “sở hữu được tiếng Trung trong 9 tháng, sau đây chính là những bí quyết ông muốn chia sẻ đến mọi người.
Những lời khuyên giúp bạn làm chủ tiếng Trung nhanh hơn mọi người xung quanh:

1. Cố gắng luyện nghe càng nhiều càng tốt

Trong 1 đến 2 tháng đầu, bạn hãy dành càng nhiều thời gian để luyện nghe tiếng Trung càng nhiều càng tốt. Đây chính là giai đoạn giúp các bạn tập làm quen với ngôn ngữ mới. Thông qua giai đoạn này, kỹ năng nghe của bạn về sau sẽ hỗ trợ rất nhiều cho việc luyện tập các kỹ năng khác. Nhớ rằng bạn rất nên đọc qua nội dung của bài nghe với pinyin (phiên âm tiếng Trung) từ đây giúp bạn theo dõi bài nghe được tốt hơn. Trong giai đoạn đầu, bạn rất cầ làm quen với sự khác biệt của các âm trong tiếng Trung, qua đó phân biệt được các âm, từ với nhau.
Đây cũng là giai đoạn khó nhất và gian nan nhất mà các học viên phải vượt qua, tuy nhiên, chỉ cần 2 tháng, khi bạn đã quen với ngôn ngữ mới lúc đó việc học hán tự sẽ không còn là trở ngại quá lớn.
Steve chia sẻ ở giai đoạn này, ông nghe theo tài liệu “Hội thoại tiếng Trung” của trường Đại học Yale (Mỹ), đây là giáo trình trung cấp do chỉ có phiên pinyin mà không có hán tự nên, chính bản thân Steve đã gặp không ít khó khăn khi nghe. Tuy nhiên, chỉ mất 4 tuần, ông đã bắt đầu quen dần với tốc độ nói của bài hội thoại và dần dần hiểu được những ý chính. Do đó, giai đoạn này bạn cần xây dựng được động lực tự học tiếng Trung, đây cũng chính là nền tản để kỹ năng của bạn phát triển hơn ở những giai đoạn sắp tới.

2. Dành nhiều thời gian đầu tư cho hán tự

Việc học chữ Hán và nhớ mặt chữ tượng hình chính là trở ngại lớn nhất đối với bất kỳ ai học tiếng Trung, đặc biệt là những người mới bắt đầu học tiếng Tung. Tuy nhiên không hẳn là không có cách. Hãy nhớ rằng, bạn đang đi đúng hướng trong việc học và bạn đang dần có thể tiếp cận được một trong những nền văn hóa lớn và có lịch sử lâu đời nhất thế giới.
Để nhớ được Hán tự, chỉ có một cách duy nhất là bạn phải chăm chỉ học tập mỗi ngày.  Mỗi ngày tốt nhất bạn nên dành hẳn 30-60 phút để tập trung luyện tập.
Dần dần, việc học hán tự mới sẽ trở nên đơn giản hơn khi bạn có thể kết hợp những từ đã biết để tạo ra từ mới, qua đó hỗ trợ việc ghi nhớ từ. Đặc biệt, với hệ chữ cái tượng hình như tiếng Trung, trong mỗi từ sẽ có những bộ chữ, thành phần nhỏ kết hợp với nhau để tạo ra từ mới.

3. Đừng quá đặt nặng về ngữ pháp

Chỉ cần học thuộc một vài cấu trúc cơ bản là bạn đã có thể sử dụng đến hàng trăm câu đơn giản phục vụ cho việc giao tiếp. Steve học được điều này thông qua quyển sách Đọc hiểu trung cấp tiếng Trung hiện đại (Intermediate Reader in Modern Chinese) của tác giả Harriet Mills và P. S. Ni.
Tôi hoàn toàn không biết gì cụ thể về ngữ pháp tiếng Trung nhưng có thể giao tiếp tương đối thành thạo. Chúng ta nên quen với các mẫu giao tiếp, cách người Trung Quốc sử dụng ngôn ngữ trong thực tế thay vì dành quá nhiều thời gian tìm hiểu ngữ pháp.

4. Dành thời gian để đọc thật nhiều

Việc đọc nhiều giúp cho việc học tiếng Trung của Steve tiến bộ nhanh hơn so voi bạn bè. Tác giả nhận xét, bản thân ông may mắn được tiếp cận thư viện của Đại học Yale với nguồn tài liệu tiếng Trung khổng lồ và bắt đầu đọc quyển sách 20 bài giảng về văn hóa Trung Quốc (20 Lectures on Chinese Culture), một quyển sách đại cương cơ bản. Ngày nay, internet phát triển, việc học tiếng Trung online trở nên phổ biến và cũng có nhiều công cụ online hỗ trợ cho việc học của bạn.
Ngoài ra, còn rất nhiều quyển sách khác của thư viện Đại học Yale, về các chủ đề như chính trị, lịch sử, văn hóa Trung Quốc, với chú thích từ mới tiếng Trung ở cuối mỗi chương, điều vô cùng hữu ích và giúp tôi tiết kiệm nhiều thời gian tra cứu từ điển.
Qua đó, tôi dần xây dựng được vốn từ để có thể đọc sách tiếng Trung mà không cần tra cứu từ mới quá thường xuyên. Dĩ nhiên, tôi vẫn sẽ gặp nhiều từ mới, nhưng khi đọc, tôi thường đoán nghĩa rồi bỏ qua những từ này để tập trung vào nội dung chính của bài đọc. Sau 7-8 tháng luyện tập, tôi đã có thể đọc quyển tiểu thuyết đầu tiên.

5. Liên tục tập luyện phát âm theo ngữ điệu tiếng Trung

Việc đọc to các câu từ theo ngữ điệu của người bản xứ chính là một trong những cách nhanh nhất giúp bạn nói tiếng Trung trôi chảy sau này. Nhớ rằng chỉ có việc nghe và nói mới có thể giúp bạn liên kết với ngôn ngữ và sử dụng thành thạo.
Đối với Steve thì khó khăn lớn nhất dành cho người nước ngoài khi mới học tiếng Trung chính là thanh điệu, với 4 thanh. Tuy nhiên, nếu là người Việt Nam khi học nghe nói, đàm thoại tiếng Trung lại chính là một lợi thế bởi có nhiều âm Hán Việt phát âm tương đồng.
Steve chia sẻ, ông rất thích xem thể loại tấu hài đối thoại của Trung Quốc. Khi xem các chương trình này, các nghệ sĩ thường cường điệu hóa vào nhịp điệu, các phát âm ngôn ngữ, khiến người nghe dễ nhận ra và dễ hiểu.

6. Đừng sợ sai và cũng đừng ngại nói

Để trở nên thành thạo tiếng Trung bạn cần giao tiếp thật nhiều và chắc chắn bạn sẽ gặp không  ít sai phạm. Bạn cần luyện nói rất nhiều để thành thạo phát âm tiếng Trung. Để bắt đầu, bạn có thể luyện tập bằng cách nhại theo nội dung mà bạn nghe được, bắt chước cách phát âm một cách tốt nhất có thể. Đừng quá lo về việc phải phát âm chính xác từng chữ, vì điều này sẽ dần được cải thiện khi bạn quen hơn với tiếng Trung.
Khi nói, bạn đừng lo sợ việc nói sai. Hãy tận dụng tất cả vốn từ, cách biểu đạt mà bạn đã học được để truyền tải ý tưởng tốt nhất có thể. Việc sai sót là đương nhiên, nhưng, khi nói càng nhiều, bạn sẽ ít mắc lỗi sai hơn.

The VnExpress

Contact Me on Zalo
0779958112